سه قلعه سرزمین خوبان

با نگاهی به زیرساخت ها ، فرهنگ عامه ، اولین ها وچهره های ماندگار شهر سه قلعه

سه قلعه سرزمین خوبان

با نگاهی به زیرساخت ها ، فرهنگ عامه ، اولین ها وچهره های ماندگار شهر سه قلعه

سه قلعه سرزمین خوبان

سه قلعه : شهری تاریخی در استان خراسان جنوبی « 125کیلومتری بیرجند »
جمعیت : بالغ بر 5000نفر
پیشینه : انبارغله منطقه

شهرت :
- کویر بکر،زیبا و دل انگیز
- آسمانی تاریک و استاندارد برای رصد ستارگان « تاریک ترین آسمان ایران وپنجمین آسمان تاریک دنیا »
- سنگ های قیمتی
- معادن بنتونیت

----------------------------------------------

استفاده ازمطالب وبلاگ : فقط با ذکرمنبع یعنی «سه قلعه ، سرزمین خوبان »

ارتباط با مدیر وبلاگ ( محمدحسین اشرف زاده )
ایمیل : ashrafzadeh32@gmail.com
اینستاگرام : seghaleh _ ashrafzadeh

بایگانی

عنوان : ادبیات عامیانه سه قلعه

پژوهش و گردآوری : کمیل محمودی

صفحه آرا : محمدعلی برهانی

طراح جلد: علی مرادزاده میرزائی

تعدادصفحه : 356

چاپ اول : خرداد1403

قیمت : 350 هزار تومان

 

روی جلد

 

پشت جلد

 

مولف کتاب : آقای کمیل محمودی

محتوای کتاب :

فصل اول : بررسی قدیمی ترین گویش های رایج ، واژگان ،اصطلاحات و جملات خاص دعا ونفرین 

فصل دوم : ذکر250 ضرب المثل وبیان تشابه آنهاباضرب المثل های امروزی

فصل سوم : 20اوسونه (افسانه)

فصل چهارم : اشعار عامیانه،دوبیتی ها و سرصوتی ها،متل ها،چیستان ها،نواهای سوگواری،عروسی و لالایی ها

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۸ تیر ۰۳ ، ۲۳:۴۷
محمدحسین اشرف زاده

به قلم مدیروبلاگ : محمدحسین اشرف زاده

چاپ در روزنامه "امروز خراسان جنوبی" 27خرداد1403

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۸ تیر ۰۳ ، ۲۳:۰۸
محمدحسین اشرف زاده

عنوان : سه قلعه نامه(گذری برتاریخ و فرهنگ سه قلعه خراسان)

پژوهش و گردآوری : کمیل محمودی

ویراستار:اصغر ارشاد سرابی

صفحه آرا : محمدعلی برهانی

طراح جلد : علی مرادزاده میرزائی

انتشارات : محقق (تهران)

تعدادصفحه : 454

چاپ اول : اردیبهشت 1403

قیمت : 600هزارتومان

روی جلد

 

پشت جلد

 

مولف کتاب : آقای کمیل محمودی

 

محتوای کتاب :

فصل اول : پیشینه تاریخی

فصل دوم : معماری و آثارتاریخی

فصل سوم : کشاورزی قدیم

فصل چهارم : دامداری قدیم

فصل پنجم : صنایع دستی ومشاعل فراموش شده

فصل ششم : سیرتحولات آموزش

فصل هفتم : آداب ورسوم

فصل هشتم : بازی ها وسرگرمی های بومی ، محلی(45بازی)

فصل نهم : اعتقادات وباورها

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۸ تیر ۰۳ ، ۲۲:۰۷
محمدحسین اشرف زاده

آیامی دانیدکه قدمت برگزاری نمازجمعه درسه قلعه بزرگ(سرقلعه)به دوران قاجار برمی گردد وامام جمعه آن مرحوم آقاسیدهاشم بوده  است؟

مستندات :

ا-وجود چهار سنگ قبر درآرامستان سه قلعه :

الف)سنگ قبرمرحوم آقاسیدهاشم امام جمعه سه قلعه متوفی به سنه 1309هجری قمری ، حدود117سال قبل مقارن با دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجاروقبل از آن

هوالحی الذی لایموت

هذا مرقدمرحمت غفران پناه

رضوان جایگاه علیین

آرامگاه العالم العادل الفاضل الکامل

سیادت ونجابت آقا سیدهاشم ولدمرحوم سیادت آقا میرحسین 

سنه 1309 هحری قمری

 

ب)سنگ قبر بی بی فاطمه دخترآقاسیدهاشم

هذا مرقدمرحومه مغفوره

بی بی فاطمه

بنت مرحوم آقاسیدهاشم امام حمعه سه قلعه

فی سنه 1346هجری قمری

 

ج)سنگ قبرنرجس خاتون دختردیگرآقاسیدهاشم

مرقدمرحومه نرجس خاتون

بنت مرحوم جنت مکان

آقای آقاسیدهاشم امام جمعه سه قلعه

سنه 1343هجری قمری

 

د)سنگ قبربی بی رقیه دختردیگرآقاسیدهاشم

توضیح: این مرحومه در روستای کره قائن مدفون است.بنابه اعلام بزرگان روستا،ازآنجاکه مردم روستابه این مرحومه اعتقادداشته ودارند ازخاک قبربرای تبرک وتیمم برداشت می کرده اند که این برداشت خاک به عنوان تیمن وتبرک سبب گودشدن روی قبرشده بودکه اخیراتوسط اهالی محل بازسازی شده است

 

2-وقف نامه مرحوم حاج عبدالله ازواقفان بزرگ ومعروف سه قلعه موجود در اداره اوقاف شهرستان سرایان مینی برنام بردن ملک امام جمعه سه قلعه در این وقف نامه

 

3- تاریخ رحلت مرحوم آقاسیدهاشم امام جمعه سه قلعه سال 1309هجری قمری بوده است یعنی معاصربا دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار وقبل از آن(تاریخ درگذشت ناصرالدین شاه قاجار سال 1313 هجری قمری بوده است - دردوران قاجارنمازجمعه اقامه می شده است)

 

4- درپاسخ به همشهریانی که معتقدند:نام خانوادگی ایشان امام جمعه بوده است ذکر2مورد ضروری به نظرمی رسد:

اولا داشتن شناسنامه ونام خانوادگی اززمان پهلوی اول(رضاخان میرپنج) درایران انجام شده وتاریخ حیات ایشان قبل ازاین قانون بوده است وایشان درردوران قاجارزندگی می کرده اند نه دوران پهلوی

ثانیا : چنانچه برفرض محال امام جمعه را نام خانوادگی ایشان بدانیم درزمان اجرای قانون شناسنامه وتعیین نام خانوادگی فردی که خودش یااجدادش امام جمعه بودندچنین نام خانوادگی برایش درنظرمی گرفتندهمانند:مرحوم آقاسیدخلیل الله امام جمعه قدسی نیاازاولاد آیت الله آقامیرزامحمود(قدسی)مجتهدشهرفردوس که خود واجدادشان امام جماعت وجمعه بوده اند

 

5- سه قلعه آن زمان یاهمان سرقلعه مرکزیت سیاسی،دینی،تجاری،کشاورزی ودامداری داشته وقطعا امام جمعه داشته است همانطورکه قاضی شرع داشته است (قاضی شرع سه قلعه ،مرحوم آقاشیخ قاضی جدمرحوم آقاشیخ هبه الله هروی بوده اندکه درسه قلعه مستقربودند- منزل مرحوم شیخ هبه الله هروی درحال حاضرازآثارتاریخی سه قلعه واولادایشان هم درسه قلعه ساکن هستند)

 

-------------------------------------------------

ارسال مطلب به وبلاگ : آقای سیدمحسن فضلی

ویرایش : مدیروبلاگ(محمدحسین اشرف زاده)

پژوهشگر: آقای حمیدرضاخسروی دبیرتاریخ،بازنشسته آموزش وپرورش(همشهری ساکن درمشهد)

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۸ خرداد ۰۳ ، ۰۹:۰۴
محمدحسین اشرف زاده

عنوان : سه قلعه ، آئین ها و آداب ورسوم

پژوهش و گردآوری : اشرف کافی

صفحه آرا : الهه رضوانی

چاپ اول : فروردین 1403 ، 1000جلد

250صفحه

نشر:سخن گستر(مشهد)

باپیش گفتار: پروفسورکافی رئیس اسبق دانشگاه فردوسی مشهد(همسرخانم کافی)

قیمت : 250 هزارتومان

 

روی جلد

 

پشت جلد

 

خانم اشرف کافی(مولف کتاب)

 

محتوای کتاب :

فصل 1 : معرفی شهر سه قلعه

فصل 2 : ازدواج

فصل 3 : ختنه سوران

فصل 4 : جشن نوروز

فصل 5 : بازی های محلی

فصل 6 : غذاهای محلی

فصل 7 : آئین ورسوم خاص

فصل8 : لالائی های مادرانه

فصل 9:مکتب خانه

فصل 10 : اوسنه ها ومتل ها

فصل 11 : ضرب المثل ها

فصل 12 : تعزیه ونواهای محلی

فصل 13 : محرم

فصل 14 : ماه رمضان

فصل 15 : دوبیتی ها

فصل آخر: اصطلاحات مردم سه قلعه

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۵ ارديبهشت ۰۳ ، ۲۳:۱۰
محمدحسین اشرف زاده

همانطور که میدونین کویرسه قلعه به جزگردشگران داخلی موردتوجه گردشگران خارجی نیزقرار گرفته است

 

آقای ضیائی مدیر مجموعه گردشگری نمکزارسه قلعه درین باره می گوید:

چندی قبل دوگروه گردشگراسترالیائی به کویرسه قلعه آمدندودردفترخاطرات سفرمجموعه نمکزارنوشتند:

مابه همه جای ایران سفرکرده ایم امادومکان همیشه در ذهن ما می ماند وهرگزازذهن ماخارج نمی شود

یکی ازاین مکان ها کویرسه قلعه به دلیل بکربودن،زیبائی آسمان ومردم منطقه ودیگری حرم امام رضا(ع)ونحوه رازونیازوارتباط مردم بوده است که برای ماتازگی وجذابیت خاصی داشت

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۰ مهر ۰۲ ، ۰۰:۳۳
محمدحسین اشرف زاده

 

seghaleh_ashrafzadeh

 

 

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۴ شهریور ۰۲ ، ۰۹:۴۸
محمدحسین اشرف زاده

بوجقال : سوراخ سوراخ

بیاس : خمیازه

بک : لپ

توتک : سوت

چرغو : شب نشینی

رمونه : نمونه

قطی : مخلوط

کرقولوس : خوردن با سرعت

معشو : الک

زنخ : چانه صورت

پلار : بی نظم

اجلاف : زیبا

اجاش : اصلا

کشعرد : دنباله داشتن

دماغ چاق : کنایه از خوب بودن

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۵ فروردين ۰۲ ، ۲۲:۱۳
محمدحسین اشرف زاده

 

ضبط در سال : 1386

نوسط همکارانم درصداوسیمای خراسان جنوبی - واحد رادیو : آقایان حمیدرضا سلحشور و مسعودخسروی

نی : محمد تیموری

دف وهماهنگی : غلامحسین مختاری - محمدمختاری

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۰ تیر ۰۱ ، ۱۱:۱۳
محمدحسین اشرف زاده

راهی شدیم به دیاری که حکایت افسونگری هایش سال هاست شهره خاص وعام است. به یکی از لطیف ترین تابلوهای طبیعت که با سرانگشتان نقاش چیره دست روی گستره بوم کویراین دیاردست نخورده نقش بسته است. کویری زیبا و آسمانی که ستاره هایش می خواستندمثل همیشه برای مهمانهایشان خوش بدرخشند.

این بار کویرسه قلعه میزبان 180مهمان بودازکوهنوردی عاشق گرفته که هرسال برای رفتن به این مناطق سراز پا نمی شناسدتاعلاقمندانی که تازه می خواستند عاشق شوند.ساعت 6صبح پنجشنبه وقت سفرمابودسفربه مکانی خیلی دور اما خیلی نزدیک.مثل همیشه خیلی ها آمده بودندتابا اتوبوس هایی که شاید هنوز وقت برای از رده خارج شدنشان باقی مانده بودعازم شهر سه قلعه دراستان خراسان جنوبی شوند.درمسیر ، دوستان و گروه ها معارفه شدندودراین آشنائی وتبادل لبخندها، خستگی راه ازتن ها زدوده می شد.

با گذشت ساعتی از برآمدن آفتاب و درهوای بهاری سفرمادرمسیرهای ماسه ای کویرسه قلعه آغازشد.آسمان کویربارانی به نظر می رسیدوزمین کویرسفت تر ازهمیشه بود. می گفتند راه زیادی تا کمپ ها درپیش است و وقت برای دیدن زیبائی های کویر کوتاه!بین گروه کوهنوردی همبستگی زیادی وجود داشت که خلوت کویرمی تواند یکی از دلائل آن باشد.

کویر فرصتی برای یادگرفتن مسئولیت هاست.یک گروه درتدارکات نقش دارد و گروهی دیگر درخدمات.یک نفرجلودار است ویک نفرعقب دار.گروهی امدادرسان و گروهی دیگرمسئول امنیت کویرنوردان.اما آنچه بارز بودجمعیت و شور وشوق اعضابودبرای برگزاری یک دورهمی درست وتمام.

درحوالی کویر ودرست در کناریک چاه آب زوج کهنسالی به تنهائی ودرحاشیه یکی از گرم ترین مناطق زمین روزگار می گذراندند.سرمایه آنها چند راس دام و کلبه ای فرسوده است.دراستراحتی کوتاه برایمان ازمشکلاتشان گفتنداما چهره خندانشان حکایت از آن داشت که باهمه مشکلات و محدودیت ها عاشق چاه آب و مکان جدا افتاده خویش درقلب کویرند.اسم آقا ، قدرت بود و اسم خانم ، کشور وچه اسامی جالبی! می شود گفت که درآن تنهایی وخلوت کویرآقاقدرت مراقب کشورش بود !ازآن ها خداحافظی می کنیم وباقی مسیر را می پیمائیم.

هریک از کویرنوردان برای خود حال و هوای خاصی دارد.عده ای سخت مشغول عکس گرفتن می شوندوبرخی هم مسیرحرکت سوسمارهای کویر را تعقیب می کنندموجوداتی که دراین منطقه به آنها می گفتند: ثللک!عده ای هم باسقوط آزاد از روی تپه های ماسه ای شوروحالی درجمع می آفرینندوبرخی هم حواسشان به اجرای دقیق مسئولیت هاست.

درمیان جمع یک شتردارکویرنشین هم حضورداردکه با شترتزئین شده خویش مارا همراهی می کندبا کودک 4-3 ساله خویش.

پس از4ساعت پیمایش بالاخره به کمپ می رسیم.چادرها دایره واربرپاست و پس ازناهار واستراحتی کوتاه مسابقات ورزشی والیبال ساحلی، فوتبال ساحلی و طناب کشی با شور وشوق خاصی برگزار می شود.عده ای به تشویق تیم ها می پردازندو عده ای هم قدم زدن درماسه های کویر را ترجیح می دهند.هرچه به ساعات پایانی عصرنزدیک تر می شویم خورشید کم کم رنگ می بازد و کویرسه قلعه را به مقصدی دیگر ترک می کند.

شب از راه می رسد.آتش ها برپا می شود.بعد ازاقامه نمازجماعت،گروه گروه کنارهم حلقه می زنندوبه نوشیدن چای آتشی وخواندن شعرهای محلی سرگرم می شوندو کم کم مقدمات شام فراهم می شودوچه شامی بهتر از املت آتشی!

پاسی از شب گذشته و صداها کم کم فروکش می کند.رفته رفته گروه داخل چادرهابه خواب می روندو سکوت کویر و نگریستن به آسمان آن رابرخواب ترجیح می دهندجراکه می دانند آسمان کویرمخزن اسراری است که ازابتدای پیدایش نوع بشر ذهن انسان را به خود مشغول داشته و او را برآن داشته تابه امیدیافتن خود دراقیانوسی باشد که پایان آن برایش مهم نیست.تاصبح چندان فاصله ای نیست وعده ای ازسحرخیزان برای شکارطلوع آفتاب آماده شده اند.

دیری نمی گذرد که خورشید ازمیان افق بی انتهای اقیانوس خشک کویر خرامان خرامان برفراز دشت سیر می کندتابرود یک بار دیگر تاریکی شب را افسانه سازد.دوباره روز از نو و روزی ازنو و ادامه سفربرای کسانی که اعتقاد دارندآدمی به آرامی آغاز به مردن می کنند اگرسفرنکند.

 

 

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۰ اسفند ۰۰ ، ۰۹:۳۱
محمدحسین اشرف زاده

تاریخ وقوع : 26 و 27 دی ماه 1400

خسارات جانی : خوشبختانه نداشت

خسارات مالی :

- به زیرآب رفتن 5کوره آجرپزی

- تلف شدن حدود150 راس دام

- آسیب جدی به زیرساخت های کشاورزی مخصوصا مزارع پسته

- برآورد میزان خسارات : 261 میلیارد تومان

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۷ بهمن ۰۰ ، ۱۹:۳۵
محمدحسین اشرف زاده

آب انبار فاضل خانی

آب انبار حاج احمد جهانی

خانه ساعت ( حاج غلامعلی)

منزل حسام

خانه های جهانی

مسجد جامع

مقبره پیرخوشاب

مسجدخواجه مینا

قلعه

حمام قلعه

برج های نگهبانی

مسجد ارگ قلعه

مسجد حضرت موسی بن جعفر(ع)

قلعه الله آباد

قلعه عباس آباد

قنات های الله آباد، عباس آباد، خوشاب،خازمین ، چل و محمدچل

 

 و  دو بنای رباط (بنای مخابرات فعلی) و ایوان حسینیه که متاسفانه دراثر کوتاهی مدیران محلی وقت و به بهانه نوگرایی در سنوات گذشته تخریب شد!!

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۳ مهر ۰۰ ، ۲۲:۰۷
محمدحسین اشرف زاده

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۲ مرداد ۰۰ ، ۱۶:۰۹
محمدحسین اشرف زاده

 

سلام به دوستان و همراهان وبلاگ محلی « سه قلعه ، سرزمین خوبان »

 

به جزاین فضا ، شما میتونین دراینستاگرام هم منو دنبال کنین

به آی دی :    seghaleh _ ashrafzadeh

 

و ازمطالب مرتبط با فرهنگ بومی و محلی شهر سه قلعه بهره مند بشین

 

 

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۱ تیر ۰۰ ، ۱۹:۴۸
محمدحسین اشرف زاده

گفتگو با : خانم فاطمه بندساری (همسر آقای محمدجمال )

پخش شده از رادیو خراسان جنوبی  - برنامه سرکوه بلند - بهمن 99

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۱ ارديبهشت ۰۰ ، ۲۱:۴۲
محمدحسین اشرف زاده

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ دی ۹۹ ، ۲۲:۱۳
محمدحسین اشرف زاده

 

طی گفتگو با آقای حاج عبدالله امینی - پخش شده ازصداوسیمای خراسان جنوبی(رادیوخاوران)

 

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۱ آذر ۹۹ ، ۱۳:۰۴
محمدحسین اشرف زاده
موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۳ آبان ۹۹ ، ۲۳:۵۴
محمدحسین اشرف زاده

 

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۸ آبان ۹۹ ، ۱۹:۴۶
محمدحسین اشرف زاده

حضورچندی قبل زنان سه قلعه درنمایشگاه تهران و خانم بلژیکی

که دستمال وروسری مرسوم زنان سه قلعه را تجربه می کند!

 

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ مهر ۹۹ ، ۲۲:۴۰
محمدحسین اشرف زاده

                                                    عکس : مسعود کریمی

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ تیر ۹۹ ، ۰۰:۰۶
محمدحسین اشرف زاده

این قسمت :مرحوم آقا نصرالله بنی اسدی (ساخت اولین درمانگاه سه قلعه)

                       

آقانصرالله بنی اسدی فرزند مرحوم شیخ قاضی(برادرآقاشیخ محمدهروی )دامادملاعبدالله شریف زاده می باشد.

شادروان آقا نصرالله بنی اسدی مردی شجاع ودلاورباپوششی سنتی (مندیل) که زمان زیادی ازعمرش را درمیان اقوام بلوچ سپری نموده و نقش مهمی درنگهبانی وحراست از سرزمین سه قلعه داشته است گچ بری های منزل وی درسه قلعه زبانزدبوده است.تنهافرزندوی نصرت نام داشته که این دختردرکودکی فوت نموده است آرامگاه وی درباغ رضوان ودرمجاورت حرم امام رضا(ع)می باشد.

 

موردوقف : بنابه وصیت مرحوم آقانصرالله بنی اسدی ، حدود 60سال قبل ، به همت شادروان حاج محمدمروی ،شادروان کربلائی نورمحمدخورشیدی وبانظارت شادروان دکترعلی حسامی علاوه برخریدزمین ازمحل اموال نامبرده  ، درمانگاه فعلی سه قلعه (مقابل بانک کشاورزی)نیزباهزینه ایشان ساخته می شود وتاچندی قبل سنگ نوشته ای بااین عنوان( زمین و ساخت درمانگاه ازمحل اموال آقا نصرالله بنی اسدی)دردرمانگاه سه قلعه قابل مشاهده بود.

                           به روایت همشهری محترم : آقای حمیدرضا خسروی ، پژوهشگرتاریخ ، ساکن مشهد

 ادامه دارد......

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ خرداد ۹۹ ، ۲۳:۳۲
محمدحسین اشرف زاده

 

( آقای رستم تیموری - خانم حوراء یوسفی - خانم سکینه یوسفی )

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۲ ارديبهشت ۹۹ ، ۱۲:۴۹
محمدحسین اشرف زاده

 

 

 

ازجمله آداب پسندیده مردمان این خطه که درجای خود منحصر به فرد می باشدبردن عروس به خانه بخت " یاعلی گویان وهمراه بازمزمه اشعاری درمدح ومنقبت مولای متقیان علی (ع) "می باشد سنتی پسندیده که با لحن  شنیدنی حاج عبدالله امینی و کربلائی ابوالقاسم بیکی زاده خاطرات خوبی رابرای مردم رقم زده است.

گزیده ای ازاین اشعار : 

چه شود زراه وفا اگر،نظری به جانب ما کنی

 که به کیمیای نظر مگر،مس قلب تیره طلا کنی علی جان

یا علی ، یا علی، یا علی

***

توزنی به دوش نبی قدم،بفکن بتان همه ازحرم

حرم از وجودتو محترم،زصفا تو صفاتو وفاکنی علی جان

یا علی ، یا علی، یا علی

***

بنما زپسته تبسمی ،بنما زغنچه تکلمی  

     به تبسمی وتکلمی ، همه دردها تو دوا کنی علی جان

یا علی ، یا علی، یا علی

 

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ فروردين ۹۹ ، ۱۲:۱۷
محمدحسین اشرف زاده

صدای زنگوله، پوشش رنگارنگ و اصیل مردان وزنان ، بوی دلنشین خاک باران خورده،غذاهای طبیعی،چادرهای ساده عشایری،آواها ونواهای سنتی و نوای نی از جمله جلوه های زیبای زندگی عشایر این منطقه است که این روزها گرم کارند.

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ فروردين ۹۹ ، ۱۲:۱۷
محمدحسین اشرف زاده